Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre ekim ayındaki artışla birlikte yıllık enflasyon yüzde 85,51 düzeyine yükseldi. Bağımsız iktisatçılardan oluşan Enflasyon Araştırma Grubu’nun (ENAG) verilerine göre ise ekim ayı enflasyonu %185.34 oldu.
Artan enflasyon ve art arda gelen zamlar nedeniyle yurttaşlar temel ihtiyaçlarını dahi karşılayamıyor. Elektrik faturalarını ödeyemeyen yüzbinlerce hane ise kesinti ile karşı karşıya kaldı.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) verdiği soru önergesinde Fatih Dönmez’e, borcu nedeniyle elektriği kesilen abonelerin sayısını sordu.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in soru önergesine verdiği yanıtta, bu yılın ilk 7 ayında borcu nedeniyle elektriği kesilen abone sayısının 236 bin 617 olduğunu açıkladı. Gürer, “Vatandaşın eli elektrik düğmesine gitmeye korkuyor. Esnaf, zorunlu haller dışında elektrik prizine takılı dolap, cihaz bırakmamış; hatta çoğu, gün ışığı ile iş yeri aydınlığı ile idare ediyor. Ekonomik durumu sorduğunuzda, ilk elektrik faturası artışı dile getiriliyor” dedi.
Gürer, Bakan Dönmez’e şu soruları yöneltti:
“1 Ocak 2020 Ocak- 21 Şubat 2022 tarihleri arasında elektrik faturasını ödeyemeyen abone sayısı kaçtır?
EPDK tarafından 4 kişilik bir hanenin aylık zorunlu elektrik tüketim miktarına ilişkin yapılan bir hesaplama dikkate alınarak mı zam yapılmaktadır?
İlk kademe kullanım için belirlenen 210 kWh sınırı düzenlenirken dikkate alman unsurlar nelerdir?
31 Ocak 2022 tarihleri arasında ilk kademe 150 kWh tarifesi nedeniyle faturasını ödeyemeyen abone sayısı kaçtır?
150 kWh ilk kademe tarifesi nedeniyle elektriği kesilen ve hakkında yasal işlem başlatılan abone var mıdır?”
Önergeye yanıt veren Fatih Dönmez, borcu nedeniyle elektriği kesilen abone sayısının 2020 yılında 343 bin 68, 2021 yılında ise 425 bin 751 olduğunu açıkladı. Bakan Dönmez, bu yılın ilk 7 ayında borcundan dolayı elektriği kesilen abone sayısının ise 236 bin 617 olduğunu kaydetti.
Dönmez, elektrik tarifesinin, aktif enerji maliyeti, elektriğin üretim tesisinden son kullanıcıya kadar aktarılması için oluşan iletim ve dağıtım maliyetleri ile perakende satış hizmeti faaliyetinin yürütülmesi kapsamındaki maliyetlerden müteşekkil olduğuna dikkat çekti. Bakan Dönmez, perakende elektrik satış tarifesinin belirlenmesinde tarife konusu faaliyetlerle ilgili tüm maliyetlerin mevzuat gereği dikkate alınması gerektiğine de dikkat çekerek, “Bu maliyetlerde gerçekleşen artışların/azalışların doğal sonucu olarak perakende satış tarifelerinde artışlar/azalışlar gerçekleşmektedir” dedi.
Mesken abone grubunda elektrik tüketim miktarları çok sayıda değişkenden etkilendiği için ortalama tüketim verileri baz alınarak bir düzenleme yapıldığını anlatan Dönmez, bu çerçevede kademeli tarife uygulamasının temel amacı olan ‘verimlilik’ ve ‘çok tüketenin sebep olduğu maliyete katlanması’ ilkesi doğrultusunda günlük 5 kWh (aylık 150 kWh) tüketim kademesi belirlenerek toplam mesken tüketiminin yüzde 70’inin düşük kademede kalmasının sağlandığını belirtti. Dönmez, takip eden süreçte ise tüketici talepleri doğrultusunda söz konusu kademe miktarının ilk önce 01/02/2022 tarihinden itibaren günlük 7 kWh’e, daha sonra 28/02/2022 tarihli Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu kararı çerçevesinde 01/03/2022 tarihinden geçerli olmak üzere günlük 8 kWh’e (aylık 240 kWh) çıkarılarak toplam mesken tüketiminin yüzde 80’inden fazlasının düşük kademede kalmasının sağlandığını anlattı.
Bakan Dönmez ayrıca, “150 kWh tüketim kademesi nedeniyle borcu ödenmediği için elektriği kesik olup yasal takip başlatılan abonelere ilişkin herhangi bir veri bulunmamaktadır” açıklamasını yaptı.
Ömer Fethi Gürer, konuya ilişkin bugün yaptığı yazılı açıklamada, borcundan dolayı elektriği kesilen abone sayısının bir yıl içinde dörtte bir oranında arttığına belirtti. Gürer, şunları kaydetti:
“Vatandaşın eli elektrik düğmesine gitmeye korkuyor. Esnaf, zorunlu haller dışında elektrik prizine takılı dolap, cihaz bırakmamış; hatta çoğu, gün ışığı ile iş yeri aydınlığı ile idare ediyor. Ekonomik durumu sorduğunuzda, ilk elektrik faturası artışı dile getiriliyor. Çiftçi, mazot gibi elektrikli aletler için de olabildiğince kısıtlamaya gitmiş durumda. Emekli ise erkenden ışıkları kapatıp uykuya meylettiğini söylüyor. Evde de zorunlu ihtiyaç dışında elektrik lüks. Bir de kış saati uygulamasına geçilmeyip gece karanlığında yola çıkanlar, tek lamba ile hazırlık yapmanın çabası içinde. İktidar sokak lambasını tan ağarmadan söndürünce ondan da fayda görülmüyor. Gece karanlığında okul ve iş için yola çıkan, elektrik gideri artacak kaygısını da yaşıyor. Bakan her soruyu yanıtlamasa da halk yaşadığı koşulları biliyor, görüyor; tepkisini de her fırsatta ifade ediyor.”